Hiểu đúng về suy giảm nội tiết tố ở phụ nữ
Nội tiết tố nữ bao gồm GnRH, FSH, LH, estrogen, progesterone, testosterone… Trong đó, quan trọng nhất là bộ 3 nội tiết tố estrogen, progesterone và testosterone, quyết định toàn diện đến sức khỏe, sắc đẹp, đời sống sinh lý lẫn khả năng sinh sản của chị em.
Khi mới sinh, mức độ của các hormone này cao, nhưng chúng giảm dần sau vài tháng và duy trì ở mức thấp cho đến tuổi dậy thì.Ở tuổi dậy thì, nội tiết tố tăng cao, buồng trứng bắt đầu chu kỳ rụng trứng, kinh nguyệt xuất hiện, cơ thể bé gái bắt đầu trổ mã thành thiếu nữ với làn da mịn màng, hồng hào, tóc đen nhánh, giọng nói ngọt ngào, trong trẻo, ba đường cong khêu gợi (ngực nở, eo thon, vòng ba căng tròn).
Ở độ tuổi sinh sản, nội tiết tố hài hòa, ổn định giúp chị em đạt được đỉnh cao về sức khỏe, sắc đẹp và đời sống sinh lý.
Tuy nhiên, theo thời gian, hoạt động của hệ trục Não bộ – Tuyến yên – Buồng trứng, từ sau tuổi 30, đặc biệt là giai đoạn tiền mãn kinh – mãn kinh ở phụ nữ bắt đầu suy giảm, không còn phối hợp nhịp nhàng.
Theo một nghiên cứu của trường Đại học Edinburgh (nước Anh), đến 30 tuổi phụ nữ chỉ còn 12% số trứng so với lúc vừa ra đời và đến 40 tuổi thì số trứng chỉ còn có 3%. Vì vậy, nội tiết tố không đáp ứng mọi nhu cầu hoạt động của cơ thể.Nội tiết tố suy giảm sẽ tác động đến sức khỏe, sắc đẹp, tâm sinh lý của chị em.
Cụ thể, sẽ gây ra các triệu chứng toàn thân và tình dục như: rối loạn kinh nguyệt, bốc hỏa, đổ mồ hôi về đêm, da khô, nhăn nheo, mất ngủ, mệt mỏi, khó tập trung, lo âu, căng thẳng, suy giảm trí nhớ, thay đổi tính tình (nói nhiều, dễ nóng giận), bệnh tim mạch, đau nhức xương, loãng xương, đau đầu, tóc rụng và tăng cân, giảm ham muốn tình dục, khô âm đạo gây ra tình trạng niêm mạc âm đạo trở nên kém mềm mại, giảm tiết dịch, khó đạt khoái cảm.
Tuổi nào bắt đầu suy giảm nội tiết tố nữ?.
Theo các chuyên gia, nội tiết tố bắt đầu suy giảm ở tuổi 30 và có chiều hướng gia tăng theo thời gian.
Hệ trục “Hoa Ngàn Vàng” suy giảm tuổi 30
Sau tuổi 30, hệ trục Não bộ – Tuyến yên – Buồng trứng (được ví là đóa “Hoa Ngàn Vàng” của người phụ nữ) bắt đầu hoạt động suy giảm, khiến cơ chế nhận mệnh lệnh từ não bộ – tuyến yên và phản hồi ngược truyền từ buồng trứng bị suy yếu.
Điều này dẫn đến việc tự sản sinh và điều hòa của bộ 3 nội tiết tố bị kém đi và gặp xáo trộn. Lúc này, chị em bắt đầu cảm nhận một số thay đổi của bản thân như da dẻ không còn căng sáng, dấu chân chim bắt đầu xuất hiện ở khóe mắt, khóe miệng; có dấu hiệu tăng cân, thân hình bắt đầu mất cân đối.
Các triệu chứng suy giảm nội tiết tố ở phụ nữ thể hiện rõ ở tuổi 40
Đây là giai đoạn phụ nữ bước vào giai đoạn tiền mãn kinh – mãn kinh, chức năng của hệ trục suy giảm mạnh, nội tiết tố có nhiều biến động, trồi sụt thất thường. Lúc này, phụ nữ thường phải đối diện với nhiều triệu chứng bất ổn rõ rệt cả về sắc đẹp, sức khỏe và sinh lý nữ.
Dấu hiệu dễ thấy là làn da sạm màu, nhiều đốm nâu, chảy xệ, thân hình mất cân đối, mỡ tập trung nhiều ở vùng bụng, eo, đùi, mông; Cơ thể hay mệt mỏi, các bệnh lý như loãng xương, tiểu đường, tim mạch… có nguy cơ xuất hiện; Tính tình thay đổi, hay cáu gắt, nóng giận vô cớ; Chuyện vợ chồng cũng không còn mặn do khô âm đạo, giảm ham muốn, khó đạt khoái cảm khi quan hệ…
Phụ nữ 50 bị suy giảm mạnh nội tiết tố
Đây là độ tuổi phụ nữ thường bước vào giai đoạn mãn kinh, buồng trứng ngưng hoạt động hoàn toàn, không còn hành kinh và chấm dứt khả năng sinh sản ở phụ nữ. Do vậy, nội tiết tố giai đoạn này cực thấp, cơ thể lão hóa, phải đối mặt với sự xuống dốc rõ rệt trên mọi phương diện cả về sức khỏe, sắc đẹp và sinh lý nữ.
Nguyên nhân do đâu khiến nội tiết tố phụ nữ bị suy yếu?
Bộ nội tiết tố nữ suy giảm xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó có 2 nguyên nhân chính là nguyên nhân nội sinh từ bên trong cơ thể (do lão hóa), và nguyên nhân ngoại sinh (do những yếu tố tác động từ bên ngoài) như: lối sống, dinh dưỡng, môi trường, vận động không khoa học, mất cân đối. Nội tiết tố suy giảm có thể chỉ ra những nguyên nhân sau đây:
Hoa Ngàn Vàng bị suy yếu
“Hoa Ngàn Vàng” chính là hệ trục Não bộ – Tuyến yên – Buồng trứng. Sự suy giảm hoạt động của “Hoa Ngàn Vàng” là yếu tố suy giảm tự nhiên, lão hóa theo tuổi tác và cũng chịu nhiều tác động từ bên ngoài như lối sống, dinh dưỡng, vận động….
Khi hệ trục Não bộ – Tuyến yên – Buồng trứng ở phụ nữ bị suy giảm hoạt động, lúc này cơ thể sẽ không thể sản sinh bộ ba nội tiết tố quan trọng estrogen, progesterone và testosterone đúng và đủ với nhu cầu của cơ thể.
Chế độ ăn uống phụ nữ không hợp lý
Lối sống, dinh dưỡng cũng ảnh hưởng đến lượng nội tiết tố của nữ giới, có thể gây mất cân bằng đối với cơ thể, đặc biệt là giai đoạn tiền mãn kinh – mãn kinh.
Chế độ dinh dưỡng mất cân đối giữa các nhóm dưỡng chất, ăn quá nhiều tinh bột, chất béo, ít ăn rau xanh, trái cây tươi, thường xuyên sử dụng rượu bia, chất kích thích, thực phẩm đóng hộp, đồ ngọt, đồ cay nóng… cũng là yếu tố góp phần gây suy giảm lượng nội tiết trong cơ thể nữ giới.
Thường xuyên tiếp xúc môi trường độc hại
Phụ nữ sống hoặc làm việc ở môi trường ô nhiễm, độc hại, khói bụi, hóa chất hay tiếp xúc với nhiều khói bụi độc hại sẽ gây suy giảm hoặc làm xáo trộn với bộ ba nội tiết tố là estrogen progesterone và testosterone không ở mức bình thường của cơ thể.
Thường xuyên căng thẳng, mệt mỏi
Tâm lý căng thẳng sẽ tác động lên tuyến thượng thận, tăng sản sinh hormone cortisol để bảo vệ cơ thể. Tuy nhiên, đây là hormone gây ức chế đến quá trình sản sinh nội tiết tố. Do vậy, cơ thể phải thường xuyên gánh chịu những cơn stress sẽ chính là yếu tố làm “thâm hụt” lượng nội tiết quý giá trong cơ thể của phái đẹp.
Lạm dụng thuốc tránh thai
Lạm dụng thuốc tránh thai, đặc biệt là thuốc tránh thai khẩn cấp cũng tác động ảnh hưởng đến nội tiết tố trong cơ thể. Bởi vì thuốc tránh thai có thành phần chính là estrogen và progesterone. Khi lượng nội tiết tố tăng lên, cơ chế phản hồi sẽ ức chế não bộ và tuyến yên làm ngưng kích thích rụng trứng.
Đồng thời có thể làm giảm các triệu chứng đau bụng kinh, sau thời gian ngắn, thường thì kinh nguyệt sẽ ổn định với chu kỳ 28 ngày.
Một số nguyên nhân khác
Ngoài ra, còn có một số nguyên nhân khác như: tập thể dục quá sức, cắt bỏ buồng trứng, hay lạm dụng bia rượu quá mức.
Tổng hợp các cách ổn định nội tiết tố cho phụ nữ hiệu quả
Suy giảm, xáo trộn nội tiết tố làm mất đi nguồn nhựa sống tốt tươi của cơ thể, do vậy, sức khỏe, sắc đẹp, tâm sinh lý của nữ giới đều gặp vấn đề bất trắc, đi xuống.
Việc cân chỉnh, ổn định nội tiết tố theo đúng nhu cầu của cơ thể là giải pháp mang lại sức khỏe, níu giữ thanh xuân và đời sống vợ chồng viên mãn. Điều này cần sự kết hợp nhịp nhàng giữa yếu tố bên trong và bên ngoài cơ thể, đặc biệt cần có giải pháp chăm sóc “Hoa Ngàn Vàng” từ bên trong cơ thể.
Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học
Bên cạnh xây dựng chế độ dinh dưỡng cân đối 4 nhóm dưỡng chất thiết yếu (tinh bột, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất), chị em cần lưu ý bổ sung các dưỡng chất có cho sức khỏe như: Ưu tiên bổ sung chất đạm thực vật, cá, đạm thực vật; Nên bổ sung tinh bột từ ngũ cốc nguyên hạt như các loại hạt, khoai, bắp…; Lựa chọn các thực phẩm chứa Omega -3 và Omega -6 có trong cá béo (cá hồi, cá thu, cá tuyết, cá mòi…), rong biển, dầu thực vật…; Tăng cường rau xanh lá (rau dền, rau ngót, mồng tơi… ); Hạn chế muối, đường.
Duy trì tập thể dục điều độ
Chị em nên giữ thói quen tập luyện thể dục điều độ, phù hợp và vừa sức. Theo các chuyên gia, việc rèn luyện thể dục không chỉ tăng cường hệ miễn dịch, sự dẻo dai cho cơ thể, giúp tinh thần sảng khoái mà còn giúp cải thiện lượng nội tiết tố trong cơ thể. Chị em nên lựa chọn môn thể thao phù hợp với thể trạng, tập vừa sức. Một số môn thể thao nhẹ nhàng chị em có thể áp dụng: đi bộ, bơi lội, yoga…
Giữ tâm lý thoải mái, tránh bị stress
Chị em cần xây dựng đời sống tinh thần vui vẻ, thoải mái. Để làm được điều đó cần cân đối giữa làm việc và nghỉ ngơi, không nên ôm đồm quá nhiều công việc cùng một lúc, tránh để thần kinh căng thẳng. Nên dành thời gian cho mình nghỉ ngơi, gặp gỡ bạn bè, tham gia các hoạt động giải trí… giúp đời sống tinh thần vui vẻ.
Hạn chế sử dụng rượu bia, chất kích thích
Sử dụng rượu bia, chất kích thích quá mức không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe toàn thân mà còn tác động đến lượng nội tiết tố trong cơ thể. Vì vậy, chị em nên hạn chế tối đa các loại thức uống có cồn (rượu, bia), chất kích thích (cà phê, thuốc lá…).
Thăm khám phụ khoa định kỳ, nắm rõ tình hình sức khỏe
Phụ nữ bước qua tuổi 30, đặc biệt là giai đoạn tiền mãn kinh – mãn kinh thường có nguy cơ mắc phải các bệnh lý nguy hiểm như: huyết áp cao, tim mạch, tiểu đường… Do vậy, chị em cần thăm khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần, lắng nghe cơ thể nhiều hơn để giúp tầm soát, phát hiện và điều trị bệnh lý kịp thời (nếu có), giúp bảo vệ sức khỏe của mình tốt nhất.
Đến đây chắc chị em đã có câu trả lời thỏa đáng cho câu hỏi tuổi nào bắt đầu suy giảm nội tiết tố nữ để hiểu bản thân qua những cột mốc của cuộc đời. Đồng thời, đã có giải pháp chăm đóa “Hoa Ngàn Vàng” quý giá trong cơ thể.